Προσευχή

Η αλλαγή έρχεται μέσα από την πράξη, όχι μέσα από τον διαλογισμό
και την προσευχη - Δαλάϊ Λάμα

Ερ.: "Πότε κατάλαβες ότι ήσουν Θεός;"
Απ.: "Καθώς προσευχόμουν. Κατάλαβα ότι μιλούσα στον εαυτό μου."
- Ο Ερλ του Γκέρνυ ο 14ος (Peter O'Toole), που νόμιζε ότι ήταν
ο Ιησούς, στην ταινία The Ruling Class


Η προσευχή είναι η απόπειρα επικοινωνίας με υπερφυσικά όντα (ΥΟ). Η πιο συχνή χρήση της λέξης "προσευχή" αναφέρεται στο να ζητάμε ένα ΥΟ για κάποια χάρη. Αυτού του είδους η προσευχή λέγεται διαμεσολαβητική προσευχή γιατί γίνεται για να ζητήσουμε από ένα ΥΟ να μεσολαβήσει εκ μέρους μας ή εκ μέρους κάποιου άλλου. Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι αυτού του είδους οι προσευχές μπορούν να γιατρέψουν αρρώστιες, να μειώσουν την εγκληματικότητα, να νικήσουν εχθρούς και να βοηθήσουν να κερδίσουμε έναν αγώνα. Κάποιες θρησκείες απαιτούν απ'τους γονείς να αγνοήσουν τις ιατρικές θεραπείες για τα παιδιά τους, ακόμα και αν αυτό αποβεί μοιραίο, για χάριν της προσευχής.* ( Αυτές οι θρησκείες μπορεί να μην απογορεύουν τις ιατρικές θεραπείες καθ' ολοκληρίαν, αλλά οι γονείς δοκιμάζουν πρώτα την θεραπευτική προσευχή, κάτι που μερικές φορές έχει μοιραία αποτελέσματα για τα παιδιά τους) Όμως η προσευχή αυτών των ανθρώπων δεν είναι διαμεσολαβητική προσευχή, αλλά μια προσευχή ολικής υποταγής στη θέληση ενός παντοδύναμου, τέλειου Θεού, και πίστης στο ότι ότιδήποτε και να γίνει, γίνεται επειδή το θέλει ο Θεός. Τέτοια ήταν και η πίστη της ιδρυτού της Χριστιανικής Επιστήμης (Christian Science), Mary Baker Eddy (1821-1910), που έγραψε το Επιστήμη και Υγεία με Λύσεις μέσα από τις Γραφές (Science and Health with Key to the Scriptures-1875), την Βίβλο της θεραπείας μέσω της πίστης." Αν οι άρρωστοι γίνονται καλά επειδή προσεύχονται, ή κάποιοι προσεύχονται γι'αυτούς, φωναχτά" λέει η Eddy," τότε μόνο οι αιτούντες θα έπρεπε να γίνονται καλά". *

Το να μεσολαβήσει ένα ΥΟ σημαίνει ότι ένα ον από τον υπερφυσικό κόσμο θα κάνει να γίνουν κάποια πράγματα στον φυσικό κόσμο, που δεν θα γινόντουσαν κανονικά. Αυτό μπορεί να ακούγεται καλό. Στο κάτω κάτω, σε ποιόν δεν θα άρεσε να αναιρεί τους φυσικούς νόμους όταν του είναι βολικό; Όμως υπάρχουν τουλάχιστον δυο καλοί λόγοι για να πιστεύουμε ότι μια τέτοια ικεσία σε ένα ΥΟ για να παρέμβει στην φυσική πορεία των πραγμάτων, είναι παράλογη.

Τα ΥΟ, αν υπάρχουν, δεν θα ήταν ΥΟ αν ότι έκαναν οι άνθρωποι ή οποιοσδήποτε ζωντανός οργανισμός, μπορούσε να τα ευχαριστήσει ή να τα δυσαρεστήσει. Ο Επίκουρος έκανε ένα πολύ ωραίο επιχείρημα με αυτή την σκέψη, πολλούς αιώνες πριν. Υποστήριζε ότι οι άνθρωποι φτιάχνουν τους Θεούς καθ'εικόναν και ομοίωση τους, και όχι το ανάποδο (ανθρωπομορφισμός) και ότι οι Θεοί δεν θα ήταν τέλειοι αν οι ικεσίες μας ή οι θεατρινισμοί μας μπορούσαν να τους επηρεάσουν με οποιονδήποτε τρόπο. Η Mary Baker Eddy προφανώς συμφωνούσε με τον Επίκουρο, " Ο Θεός δεν επηρεάζεται από τον άνθρωπο" έλεγε.* "Μήπως περιμένουμε να αλλάξουμε την τελειότητα;" * ρωτούσε ρητορικά.

Δεύτερον, και πιο σημαντικό, αν τα ΥΟ καταστρατηγούσαν τους φυσικούς νόμους κατά βούληση, η ανθρώπινη εμπειρία και επιστήμη θα ήταν αδύνατη. Μπορούμε να αντιληφθούμε τον κόσμο μόνο γιατί αντιλαμβανόμαστε ότι έχει τάξη και νόμους που τον κυβερνούν. Αν τα ΥΟ μπορούσαν να παρέμβουν στην φύση όποτε το ήθελαν, αυτή η τάξη, η λογική και η εμπειρία δεν θα ήταν δυνατή.(σ.τ.μτφ.: ο άνθρωπος ψάχνει να βρει τάξη και νόμους στα φυσικά φαινόμενα, μέσα από την εμπειρία του. Αυτό ουσιαστικά κάνει και η επιστήμη. Αν αυτοί οι νόμοι παρουσιάζουν ανωμαλίες , δεν είναι νόμοι. Δηλαδή αν μπορεί ένα ΥΟ να τους καταστρατηγεί όποτε θέλει, τότε οι νόμοι είναι ανούσιοι. Θα μπορούσαμε εξ' ίσου να αποδώσουμε τα πάντα τόσο στους φυσικούς νόμους όσο και στα ΥΟ, γιατί δεν θα ξέραμε ποιός προκαλεί ένα φαινόμενο: ο φυσικός νόμος ή ένα ΥΟ;) Αν αυτή η τάξη και η νομιμότητα ήταν αδύνατη, το ίδιο θα ήταν και η εμπειρία και η κατανόηση τους.

Ο Χιούμ είπε ένα κομψό επιχείρημα για τα θαύματα, που εφαρμόζεται και στην διαμεσολαβητική προσευχή, γιατί το να ζητάμε από ένα ΥΟ να παρέμβει στην φυσική πορεία των πραγμάτων, είναι το να ζητάμε από το ΥΟ να κάνει ένα θαύμα. Όπως είπε και ο Χιούμ, το να πιστεύουμε ότι τα θαύματα έγιναν πραγματικά, είναι το να πηγαίνουμε ενάντια σε κάθε εμπειρία μας του ότι υπάρχει μια άτεγκτη τάξη και νομιμότητα σε αυτά που αντιλαμβανόμαστε. Όλοι οι κανόνες συλλογισμού μας βασίζονται πάνω σε αυτή την εμπειρία μας. Θα έπρεπε να τους εγκαταλείψουμε για να πιστέψουμε στα θαύματα. Αντίστοιχα, θα έπρεπε να εγκαταλείψουμε κάθε ελπίδα του να βιώσουμε, πόσο μάλλον του να καταλάβουμε, τον κόσμο που αντιλαμβανόμαστε, αν ήταν δυνατόν για κάθε γεγονός να προκαλείται από ένα άλλο γεγονός που προκλήθηκε από ένα ΥΟ. Μόνο αν η εμπειρία μας γεγονότων που προκαλούνται από άλλα γεγονότα είναι συνεχής και και συνεπής, μπορούμε να καταλάβουμε τον κόσμο. Και αν δεν σας αρέσει η ερμηνεία του Χιούμ, υπάρχει και ο Κάντ: μόνο όταν βιώνουμε τα γεγονότα σαν έχουν μια αιτία, μπορούμε να έχουμε οποιαδήποτε εμπειρία.

Ο έλεγχος αιτιωδών υποθέσεων θα ήταν αδύνατος αν τα ΥΟ μπορούσαν να παρέμβουν στην φυσική πορεία των πραγμάτων. Οι επιστήμονες ελέγχουν τέτοιες υποθέσεις. Συνεπώς, το να κάνει ένας επιστήμονας ένα αιτιακό έλεγχο για την προσευχή, είναι παράλογο. Τότε τι θα μπορούσαμε να πούμε για εκείνους τους επιστήμονες που κάνουν ελεγχόμενα πειράματα με ομάδες μαρτύρων, για να ελέγξουν την αποτελεσματικότητα της προσευχής; Για παράδειγμα, τι θα μπορούσαμε να πούμε για τα την μελέτη της Elisabeth Targ για την "απομακρυσμένη ίαση" μέσω της προσευχής; Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (της Αμερικής) επιχορήγησε την Targ με εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια για να ερευνήσει έναν εξωφρενισμό ( Gardiner 2001 ). Όμως πέθανε το 2002 από όγκο στον εγκέφαλο, πριν ολοκληρωθεί η μελέτη της.* [Η μελέτη έπεσε σε ανυποληψία από τότε, λόγω ατοπημάτων και "ταχυδακτυλουργικών" χειρισμών των δεδομένων απο τον Po Bronson. Δείτε το A Prayer Before Dying , Wired Dec. 2002.]

Η μελέτη της Targ για την αποτελεσματικότητα της προσευχής πάνω στην θεραπεία, φαίνεται να αντιφάσκει με τον εαυτό της. Αν ο Θεός ή κάποιο άλλο ΥΟ απαντούσε στις προσευχές και θεράπευε κάποιους ασθενείς, αλλά όχι κάποιους άλλους, ανάλογα με το για ποιόν ασθενή λεγόντουσαν προσευχές, τότε δεν θα μπορούσαμε ποτέ να μάθουμε αν κάτι συνέβει από φυσικά αίτια ή από θεϊκή παρέμβαση. Καμία μελέτη δεν θα μπορούσε να αποκλείσει τα αίτια να οφείλονται στην απ'ευθείας παρέμβαση ενός ΥΟ πάνω στην φυσική τάξη. Κοντολογίς, θα ήταν άσκοπο να γίνουν μελέτες για την εύρεση των αιτίων, και συνεπώς, για την αποτελεσματικότητα της προσευχής.

Υπάρχουν επίσης και άλλα προβλήματα. Αυτοί που δεν γιατρεύτηκαν μπορεί να μην πέθαναν από φυσικά αίτια. Υπάρχει πάντα η περίπτωση κάποιο ισχυρό και κακό ΥΟ να επενέβει και να προκάλεσε τον θάνατο τους. Αν εισάγουμε την δυνατότητα ΥΟ να είναι οι αιτία γεγονότων, δεν υπάρχει λόγος για να πιστεύουμε ότι μόνο ο ΙουδαιοΧριστιανικός Θεός είναι η αιτία, ή ότι ο Θεός επεμβαίνει μόνο όταν ακούει τις προσευχές.

Συνεπώς, υπάρχουν λογικοί, μεταφυσικοί και επιστημονικοί λόγοι για να μην παίρνουμε στα σοβαρά οποιαδήποτε έρευνα πάνω στην θεραπευτική ικανότητα της προσευχής. Η ιδέα αντιφάσκει με τον εαυτό της, με την επιστήμη και με την μεταφυσική. Απαιτεί από τον Θεό να είναι τέλειος και με ατέλειες, χλευάζει την έννοια των επιστημονικών πειραμάτων για την αιτία ενός φαινομένου, και μειώνει το Παντοδύναμο και Άπειρο Όν, αν αυτο υπάρχει.
Περισσότερες Πληροφορίες

• Bunk: my comments on a Parade magazine article on the healing power of prayer
• Some Thoughts about Faith Healing Stephen Barrett, M.D.
• The Facts About Faith Healing by George Nava True II
• A Prayer Before Dying By Po Bronson ( Wired Dec. 2002)
• Abstract of Targ's study from the Western Journal of Medicine - notice that the journal gives no notice that the abstract falsifies what was actually done
• Distant Healing and Elisabeth Targ by Martin Gardner, Skeptical Inquirer March/April 2001.
• The Tragic Story of Elisabeth Targ by Vic Stenger
• The Power of Prayer Nicholas Humphrey
• If Looks Could Kill and Words Could Heal by Robert Baker (review of Larry Dossey's Healing Words: The Power of Prayer and the Practice of Medicine (Harper, 1993))
• Gary Posner's review of Larry Dossey's Healing Words: The Power of Prayer and the Practice of Medicine (Harper, 1993)
• Reality Check The Science of Prayer and Evidence Doesn't Support Health/Religion Claims by Victor J. Stenger
• "Is there scientific evidence that intercessory prayer speeds medical recovery?" A Debate Transcript of the March 13th, 2001, Debate Between William Harris, PhD, Saint Luke's Hospital, Kansas City, MO, and Irwin Tessman, PhD, Purdue University, West Lafayette, IN
• God in the CCU? A critique of the San Francisco hospital study on intercessory prayer and healing Gary P. Posner, M.D.
• Another Controversial Effort to Establish the Medical Efficacy of Intercessory Prayer by Gary Posner, MD
• Studies on Prayer and Healing Flawed - Infidels.org
• Catholic Encyclopedia entry on "prayer"
• Is Prayer Clinically Effective? David G. Myers

Randi, James. An Encyclopedia of Claims, Frauds, and Hoaxes of the Occult and Supernatural (N.Y.: St. Martin's Press, 1995).
Randi, James. The Faith Healers (Buffalo, N.Y.: Prometheus Books, 1987).
Randi, James. Flim-Flam! (Buffalo, New York: Prometheus Books,1982).
Πηγή:[skepdic.gr]